काठमाडौं – मीठो खाना खानु स्वास्थ्यका लागि हानिकारक हुन सक्छ। यस्तो अवस्थामा धेरैले छाड्ने सोच राख्छन् । त्यसो भए के तपाईंले कहिल्यै सोच्नुभएको छ कि यदि हामीले केही दिन चिनीको सेवन बन्द गर्यौं भने यसले शरीरमा कस्तो असर गर्छ ?
मीठो खाना सबैलाई मन पर्छ। खाना खाइसकेपछि धेरैजसो मानिस गुड़, चिनी वा मिठाई खान रुचाउँछन् । धेरै मानिसहरू चिया र कफीमा चिनी थपेर पिउन रुचाउँछन्। घरमा हलवा वा मिठाई बनाउँदा त्यसमा धेरै चिनी मिसाइन्छ। चिनीको अत्याधिक उपभोग हाम्रो स्वास्थ्यका लागि हानिकारक हुन सक्छ भन्ने थाहा भए पनि ।
यस्तो अवस्थामा धेरै पटक मानिसहरु मिठाई छोड्ने वा दैनिक पिउने चियामा चिनीको मात्रा घटाउने कुरा गर्छन् । तर यसका लागि उनीहरुले आफ्नो मन बुझ्न सकेका छैनन् ।चिया बनाउँदा पहिलेभन्दा धेरै चिनी मिसाइदिन्छ । तर धेरै मानिसहरूले चिनीको सेवन पूर्णतया कम गर्छन्। त्यसोभए के तपाईंले कहिल्यै सोच्नुभएको छ कि यदि हामीले १५ दिनसम्म पनि चिनीको सेवन बन्द गर्यौं भने यसले शरीरमा कस्तो असर गर्छ ?
नयाँदिल्ली सफदरजंग अस्पतालका सिनियर रेजिडेन्ट डाक्टर दीपक सुमनले चिनी त्याग्दा धेरै फाइदा हुने बताउँछन् । यसले तौल नियन्त्रण गर्नुका साथै मेटाबोलिजमलाई पनि सुधार गर्छ। चिनी त्याग्दा दाँतको स्वास्थ्य राम्रो रहन्छ र मिठाईका कारण लाग्ने रोगबाट बच्न सकिन्छ, यद्यपि चिकित्सकहरु भने चिनीको सेवन लामो समयसम्म बन्द नगर्ने बताउँछन् ।
त्यसैले चिनीको सेवन सिमित मात्रामा मात्र गर्नु राम्रो हुन्छ भन्ने कुरामा ध्यान दिनुहोस् । यदि तपाईले यसलाई धेरै वा कम सेवन गर्नुभयो भने, यसले तपाईको स्वास्थ्यमा प्रतिकूल असर पार्न सक्छ, त्यसैले तपाईले यसलाई मात्र मात्रामा सेवन गर्नुपर्छ जुन तपाईको शरीरको संरचना र उमेर अनुसार तपाईका लागि फाइदाजनक हुन्छ।
चिनीको कुन तत्वले कस्तो हानी गर्छ ?
हामीले धेरै चिनी सेवन गर्र्यौं भने यसमा भएको कार्बोहाइड्रेट शरीरमा जम्मा हुन्छ । अनि शरीरमा खराब कोलेस्ट्रोल बढाउने, रगतमा ग्लुकोज बढाउने गर्छ । चिनी तथा गुलियो खानेकुरा खाँदा हाम्रो मस्तिष्कले खुसी हुने हर्मन उत्पादन गर्छ । त्यसैले आज गुलियो खाएमा भोलिपल्ट पनि गुलियो नै खानेकुरा खान मन लाग्छ । यसको धेरै सेवनले मोटोपन, मधुमेह र कोलेस्ट्रोलको समस्या निम्ताउँछ ।
हामी दैनिक के कति चिनीजन्य खानेकुरा खाइरहेका हुन्छौं ?
कति चिनीजन्य खानेकुरा खाइरहेको भन्ने कुरा व्यक्तिमा भर पर्छ । एक टेबल चम्चा चिनीमा करिब १५ ग्राम कार्बोहाइड्रेट र ६० क्यालोरी हुन्छ । त्यसैले कुनै व्यक्तिले दिनमा दुई कप चिया खान्छन् भने १२० क्यालोरी प्राप्त गर्छ । शरीरलाई दैनिक १६ सयदेखि १८ सय क्यालोरी चाहिन्छ ।
जुन हामीले दैनिक खाने भात, आलु र फलफूलबाट प्राप्त गरिरहेका हुन्छौं । हामीले कार्बोहाइड्रेट अन्य स्रोत बाहेक सामान्यतया पनि दैनिक १० देखि १५ ग्राम चिनीजन्य खानेकुरा सेवन गरिरहेका हुन्छौं । यसको अर्थ हामीले शरीरलाई चाहिने भन्दा धेरै कार्बोहाइड्रेट सेवन गरिरहेका छौं ।